του Ανδρέα Λοβέρδου,

Στη χώρα μας ο δημόσιος τομέας παροχής υπηρεσιών πάσχει. Ο μετασχηματισμός του για το συμφέρον του πολίτη και της χώρας αποτελεί έναν μείζονα, αλλά και ανεκπλήρωτο, στόχο, από το 1985 και μετά. Το μεταπολιτευτικό κράτος ταλαιπωρεί, διαφθείρει , εξουθενώνει τον διοικούμενο και αποτελεί ανασταλτικό εμπόδιο για την ανάπτυξη της χώρας. Η υπερβολική καθυστέρηση καταβολής της σύνταξης επί διαδοχικής ασφάλισης, η «αποτροπή» των επενδύσεων μεγάλης κλίμακας, η ταλαιπωρία ή και η εξουθένωση των ανθρώπων που επιχειρούν μικρο-επενδύσεις (π.χ. καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος), η μη εφαρμογή περιβαλλοντικών πολιτικών, η δαιδαλώδης φορολογική νομοθεσία και η ιδιαιτέρως διευρυμένη, εν προκειμένω, διαφθορά του κράτους, η υπερβολική καθυστέρηση στη διεκπεραίωση των αιτημάτων των πολιτών, και οι συνήθως αρνητικές απαντήσεις σ’ αυτά, αποτελούν κτυπητά παραδείγματα και τρανταχτές αποδείξεις της παθολογίας του δημοσίου χώρου στην Ελλάδα. Και ενώ τα προβλήματα αυτής της ποιότητας ταλαιπωρούν τους πολίτες και καθυστερούν την ανάπτυξη της χώρας, καθώς και τη λειτουργία της μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οι προτάσεις των κομμάτων για την αντιμετώπισή τους προδίδουν αμηχανία, αδυναμία και, ενίοτε, έναν προχωρημένο πολιτικό αυτισμό. Εν πολλοίς, ο λόγος των κομμάτων για το θέμα εξαντλείται σε περιφερειακά ζητήματα της επίλυσής του: α) στην αλλαγή του εκλογικού νόμου, που αναφέρεται ως κύριο καθήκον της πολιτικής, ενώ π.χ. το ζήτημα της διαφθοράς στον τομέα της είσπραξης των δημοσίων εσόδων «υποβιβάζεται» σε ζήτημα της καθημερινής Διοίκησης, β) στη μείωση των υπουργείων (είδαμε ότι η μείωση των υπουργών κατά δύο στην κυβέρνηση Καραμανλή ουδέν αποτέλεσμα είχε ως προς την αποτελεσματικότερη λειτουργία της Διοίκησης), γ) στη μείωση περιφερειών, νομαρχιών, δήμων και δ) στη δήθεν απλούστευση των διοικητικών διαδικασιών. Προστίθεται η μόνιμη αξία της «αποκέντρωσης», ως μία οφειλόμενη «πολιτικώς ορθή» καταστατική αρχή, και τα πολιτικά κόμματα θεωρούν πως τελείωσαν με τις υποχρεώσεις τους. Οι πολίτες, όμως, δεν πείθονται. Όλα αυτά τα έχουν ακούσει πολλές φορές, ουδέποτε, όμως, έχουν δει αποτελέσματα. Μετά τα Κέντρα Εξυπηρέτησης των Πολιτών, επόμενες αλλαγές δεν φαίνονται στον ορίζοντα. Συνεπώς, ο ριζοσπαστικός μετασχηματισμός του κράτους, αποτελεί τη μείζονα πολιτική προτεραιότητα για την Ελλάδα. Ωστόσο, για να επιτευχθεί ο ριζοσπαστικός μετασχηματισμός του κράτους πρέπει να είναι έτοιμο το σχετικό σχέδιο, ώστε ν’ αρχίσει η εφαρμογή του λίγους μόλις μήνες αφότου η κυβέρνηση αναλάβει. Οι παρεμβάσεις στο πεδίο της Διοίκησης και της Δικαιοσύνης (η οποία με παραθέτει χρόνια στις καθυστερήσεις της Διοίκησης) πρέπει να προετοιμαστούν. Αυτό, μεταπολιτευτικά, έγινε μόνο μία φορά. Το 1996. Τότε η κυβέρνηση είχε συγκεκριμένους στόχους εκσυγχρονισμού, αλλά όχι σχέδιο. Σχέδιο, όμως, είχε ο επί των εσωτερικών υπουργός της, ο Αλ. Παπαδόπουλος. Το οποίο κατά ένα μεγάλο μέρος του, θεσμοποιήθηκε, αλλά δυστυχώς για τον τόπο ο υπουργός αυτός οδηγήθηκε σε παραίτηση, δίχως να προλάβει να δώσει στο θεσμοποιημένο σχέδιο του, τη φροντίδα και την ώθηση της εφαρμογής. Η εμπειρία, λοιπόν, διδάσκει πως εάν τα κόμματα δεν είναι προετοιμασμένα όταν βρίσκονται στην αντιπολίτευση, τότε, όταν γίνονται κυβέρνηση, οι υπουργοί τους αφομοιώνονται από τη Διοίκηση, μετατρεπόμενοι σε πολιτικούς της εκπροσώπους, οι οποίοι συνήθως μιλούν για να αναλύσουν «τι δεν γίνεται» ή για να προωθήσουν νόμους, που κατά βάσιν δεν θα εφαρμοστούν. Αυτή, όμως, η κατάσταση πρέπει να αλλάξει. Άλλωστε, για το σημερινό πολιτικό σύστημα της χώρας το πρόβλημα της κακο-διοίκησης θέτει ακόμη και υπαρξιακά ερωτήματα. Συνεπώς, είμαι υποχρεωμένος, ως προεδρεύων σ’ αυτήν την ενότητα με τον κρίσιμο τίτλο, να θέσω στους εισηγητές το θέμα με την πυρηνική του διάσταση, προσπαθώντας, ενδεχομένως, να εκμαιεύσω κάποια πρώτα στοιχεία της απόπειρας επίλυσής του.